केगावकर सर

केगावकर सर

~ अमित कालेकर, 5 मे 2022 (Do like and comment!)

बहुधा 7वी किंवा 8वी इयत्ता असावी. आम्हाला नुकतंच फॉसिल्स (जीवाष्म, मराठी मिडीयममधला शब्द) बद्दल आमच्या सोलापुरातल्या हरिभाई देवकरण प्रशाळेत शिकवून झालं होतं. त्या दरम्यान, एकदा नव्या पेठेतल्या माझ्या घराच्या गच्चीवर क्रिकेट खेळत असताना तिथंच बाजूला पडलेल्या काही फरश्यांच्या ढिगात आमचा चेंडू गेला. कुणाचं तरी घराचं रिनोव्हेशन सुरू होतं, म्हणून त्या शहाबादी फरश्या तिथं आणून ठेवलेल्या होत्या. अस्मादिक चेंडू शोधायला निघाले. एका फरशीमागे दिसलाही. तो चेंडू बाहेर काढत असताना ती फरशी सरकवली, आणि मला त्या फरशीवरचं अतिशय सुंदर असं नक्षीकाम दिसलं! गडद हिरव्या रंगाच्या एखाद्या बारीक धाग्याने एखादी खूप कॉम्प्लिकेटेड वेलबुट्टी एखाद्या कापडावर विणावी ना, अगदी सेम तसंच दिसत होतं ते डिझाइन! आणि फरशीचा मागचा संपूर्ण पृष्ठभाग त्याने व्यापला होता. मक्काय, क्रिकेट सोडून आम्ही ती नक्षी बघण्यात गुंग! आणि मग अचानक बायोलॉजीमधला फॉसिलचा धडा डोळ्यांसमोर आला की. लाखों वर्षांपूर्वी पृथ्वीच्या पोटात गाडल्या गेलेल्या वनस्पती, आणि त्यावर प्रचंड दाब अन उष्णता ह्यामुळे त्या वनस्पतींचं रूपांतर असं फॉसिल्समध्ये होतं. आणि नेमकी तशीच एक मौल्यवान फरशी माझ्या आयती हाती गवसली होती! केवढं हे लक! 

केंव्हा एकदा दुसऱ्या दिवशीची सकाळ होते, आणि मी हा अनमोल ठेवा शाळेत नेऊन सरांना दाखवतो, असं झालेलं मला.

सकाळी शाळेत जाताना आठवणीने फरशी दप्तरात ठेवली. फरशी बरीच जड होती. 1'x1' साईझ असावा, पण सायकल मारत शाळेत पोचेपर्यंत माझा घाम निघाला होता! जीवशास्त्र शिकवायला आम्हाला केगावकर सर होते. तडक सरांकडे म्हणजे बायो लॅब मध्ये गेलो, आणि सरांना भेटलो. त्यांना फरशी दाखवली. सर अतिशय खुश झाले! कुठं मिळाली, डिझाइन वेगळं असलेल्या अजून काही फरश्या होत्या का, असले काही प्रश्न विचारून त्यांनी ती फरशी शाळेत लॅबमध्ये ठेवून घेतली. आपण काहीतरी उपयोगी वस्तू शाळेला देऊ शकलो, ह्या समाधानाने अस्मादिक वर्गात गेले! 

आज सरांच्या दुःखद निधनाची बातमी समजली, आणि हा प्रसंग आठवला....